Tomasz Bielawski i jego „Myśliwiec”

Na temat pochodzenia Tomasza Bielawskiego krążą sprzeczne opinie. Najpełniejsze i najbardziej wiarygodne informacje znajdujemy w dawnych herbarzach. Z nich wynika, że Bielawscy herbu Zaręba pochodzili z województwa łęczyckiego należącego wówczas do Wielkopolski. Wiadomo, że Tomasz Bielawski w 1576 roku związany był z dworem Stefana Batorego i z kanclerzem gdańskim Maciejem Zalińskim herbu Poraj.

Bielawski wraz z Zalińskim przenosi się do dóbr Zalno pod Tucholą. Przed rokiem 1595 Tomasz Bielawski przechodzi na służbę Jana Sokołowskiego, właściciela dóbr tychnowskich i osiada w Bystrzcu koło Kwidzyna w charakterze zarządcy. Bez wątpienia Bielawski towarzyszy swemu panu w licznych polowaniach organizowanych w jego dobrach na północy Polski. Zdobyte doświadczenie podczas organizacji łowów oraz same polowania skłaniają go do napisania „Myśliwca” dzieła traktującego o myślistwie. I choć Bielawski wydał drukiem „Pieśni nowe o królewnie Annie” i „Procesyję Wielkanocną”, to „Myśliwiec” uznawany jest przez historyków literatury za największe jego osiągnięcie pisarskie. Wysoka ocena wydanego w Krakowie w 1595 roku dzieła dotyczy głównie tematyki, mniej zaś walorów poetyckich i literackiego talentu Bielawskiego.

Pomijając oceny talentu twórczości autora „Myśliwca” Podkreślić należy, że utwór ten jest jednym z pierwszych dzieł traktujących o myślistwie w literaturze polskiej. Dla nas myśliwych tego regionu, tym cenniejszym, że jest niezbitym dowodem mówiącym o zorganizowanym łowiectwie na naszych ziemiach w XVI wieku.

W „Myśliwcu” autor opisuje polowania na lisy i zające w okolicach Bystrzca, Prabut, Kwidzyna, Watkowic, Sztumu i Gniewu. Nikt przed Bielawskim nie opisał tak gruntownie myślistwa opierając się o rodzime przykłady i osobiste doznania. „Myśliwiec” jest jedną z pierwszych perełek literatury polskiej traktującej kompletnie o łowiectwie.

W zbiorach polskich przetrwały dwa kompletne egzemplarze pierwszego wydania Myśliwca. Jeden z nich znajduje się w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich PAN we Wrocławiu, drugi w Bibliotece Kórnickiej PAN.

 

Na podstawie wstępu do „Myśliwca” (Wyd. Pojezierze Olsztyn 1980r)
Wacława Odyńca i Zbigniewa Nowaka.

JESTEM BIELAWSKI ALE Z POWODÓW RÓŻNYCH
MUSIAŁEM ZMIENIĆ
NAZWISKO----
PROSZĘ ODPOWIEDZ.

JA TEŻ NAZYWAM SIĘ TOMASZ BIELAWSKI I POCHODZĘ Z LUBELSKIEGO

a ja jestem Tomasz Bielawski z Wielkopolski (Szamotuły, Poznań)
:)

A ja poszukuję Bielawskich z okolic Brzescia n/Bugiem [ a szczególnie z
Terpilowicz]

poszukuję potomków Bielawskiego Tomasza z Golubia, był jednym z pierwszych
w Rzeczypospolitej którzy dostali po bitwie pod Zieleńcami 18.06.1792r.
medal Virtuti Militari.

Wymieniony w tekście kanclerz gdański Maciej Zalinski z Zalna nazywał się
Żaliński, był kasztelanem gdańskim, a wieś nazywała się Żalno. Może
warto poprawić w tekście, choć to drugorzędna informacja.